Ongewenst zwanger? Dit zijn je mogelijkheden

Ben ik zwanger?

Er zijn verschillende symptomen die erop kunnen wijzen dat je zwanger bent. Het uitblijven van je menstruatie is daar een goed voorbeeld van. Dat je zwangerschapssymptomen ervaart, betekent niet altijd dat je zwanger bent. De beste manier om vast te stellen of je zwanger bent, is het doen van een zwangerschapstest. Deze is betrouwbaar vanaf het moment dat je een dag overtijd bent.

Is je zwangerschapstest positief? Dan is het verstandig om een afspraak met een verloskundige te maken. Deze kan vaststellen of je inderdaad zwanger bent en hoe ver je bent. Het helpt daarbij als je weet op welke datum je laatste menstruatie begon. Als je weet hoeveel weken je in verwachting bent, weet je beter welke opties er voor je zijn.

Ongewenst zwanger: wat zijn je opties?

Wanneer je ongewenst zwanger bent, kom je voor een lastige keuze te staan. Hierin kunnen veel verschillende factoren een rol spelen. Denk aan je gezondheid, je geloof, je financiën of je sociale omgeving. Ook een kinderwens in de toekomst kan meespelen bij je beslissing.

Hieronder vind je de opties die je hebt bij een ongeplande zwangerschap. Het is belangrijk om te kiezen wat in jouw situatie het beste voelt. Je kan hierover altijd advies vragen aan anderen, maar het is belangrijk dat je zelf achter jouw keuze staat.

De zwangerschap voldragen

Kies je ervoor om de zwangerschap uit te dragen? Dan zijn er verschillende manieren waarop het kindje kan worden grootgebracht. Hieronder lees je meer over de mogelijke opties. Probeer ook hier met je hart én je hoofd te kiezen wat voor jou en je baby het beste is.

Het kind zelf opvoeden

Een van je opties is om het kind zelf op te voeden. Als je meerderjarig bent, krijg je doorgaans automatisch het ouderlijk gezag over je kind. Dit kan afwijken als je bijvoorbeeld met justitie of jeugdzorg in aanraking bent geweest.

Ben je minderjarig? Dan kan je vanaf je zestiende een meerderjarigheidsverklaring aanvragen bij de rechtbank. Hiermee word je vervroegd meerderjarig verklaard en kan je het ouderlijk gezag over je kindje krijgen.

Ben je niet meerderjarig (verklaard)? Tot je achttiende bepaalt de rechter wie het ouderlijk gezag heeft. Je kan dan nog steeds zelf voor je baby zorgen, maar de kinderbijslag gaat naar de gezagvoerder. Ook belangrijke medische beslissingen worden door de gezagvoerder gemaakt.

Word je zelf verantwoordelijk, dan is het verstandig om rekening te houden met de kosten die een baby met zich meebrengt. Het is ook goed om te bedenken wie er voor je kindje zorgt als jij werkt of naar school gaat. Wees niet bang om te vragen om hulp, wanneer je dat nodig hebt.

Het kind (tijdelijk) onderbrengen bij een pleeggezin

Ben je ongewenst zwanger en nu niet in staat om je kind te verzorgen, maar vermoed je dat dit later zal veranderen? Dan kan je baby tijdelijk in een pleeggezin worden ondergebracht. Je mag je kindje dan wel bezoeken, maar de dagelijkse verzorging en verantwoordelijkheid ligt bij de pleegouders.

Wanneer je situatie verandert, kan je via de rechter en jeugdzorg verzoeken om het gezag over je kind terug te krijgen. Als je situatie het toelaat, kan je daarna zelf je kindje verzorgen. Doorgaans blijf je nog wel een tijdje onder toezicht van jeugdzorg, om te zien of alles goed gaat.

Het kind afstaan ter adoptie

Weet je dat je je kindje niet zelf kan of wil opvoeden en dat dit ook niet zal veranderen? Dan kan je adoptie overwegen. Je draagt de zwangerschap dan wel uit, maar draagt het gezag over je baby na de geboorte over aan de adoptieouders. Zij worden dan wettelijk de ouders van het kindje.

Er bestaan verschillende vormen van adoptie. Deze bepaal je in overleg met het adoptiebureau en de aanstaande adoptieouders. Zo kan je afspreken of je vanaf de geboorte contact mag hebben met het kind, of dat je op een later moment contact mag opnemen. Je kan er ook voor kiezen om geen contact te hebben. Volgens de Nederlandse wet moet een kind wel altijd zijn afkomst kunnen achterhalen. Je kan dus niet anoniem je kind ter adoptie afstaan.

De zwangerschap afbreken met een abortus

Kies je ervoor om de ongewenste zwangerschap af te breken? Dan is het afhankelijk van je zwangerschapsduur wat er mogelijk is. Een verloskundige of een arts in de abortuskliniek stelt dit vast met behulp van een echo.

Je huisarts of een begeleider van de FIOM kunnen je helpen om de zwangerschap op een veilige manier af te breken. De kosten voor een abortus worden vergoed door je zorgverzekering.

Overtijdbehandeling

Een overtijdbehandeling is mogelijk als je nog maar kort zwanger bent. Voor deze behandeling heb je geen verwijsbrief nodig en er geldt geen wachttijd. Je mag een overtijdbehandeling ondergaan als je tussen de 12 en 16 dagen overtijd bent. De behandeling vindt plaats in een abortuskliniek of bij je huisarts.

Bij een overtijdbehandeling wordt een dun buisje in je baarmoedermond gebracht. Hiermee zuigt de abortusarts je baarmoeder leeg. Dit gebeurt onder plaatselijke of algehele verdoving. De behandeling duurt enkele minuten. Na de behandeling kan je buikkrampen en bloedverlies hebben. Ook krijg je antibiotica om de kans op een infectie te verkleinen.

Abortuspil

Je kan je zwangerschap ook met medicijnen afbreken. Je slikt dan twee verschillende pillen. De eerste pil slik je in een kliniek. Daarna krijg je een ander medicijn mee naar huis. Dit breng je vaginaal in, waarna je buikkrampen krijgt. De zwangerschap wordt afgebroken. Dit kan bloedverlies en hevige, menstruatieachtige krampen veroorzaken. De abortuspil kan je tot 8 weken overtijd krijgen.

Zuigcurettage

Als je tussen de 8 en 12 weken ongewenst zwanger bent, kan je de zwangerschap afbreken met een zuigcurettage. Als je deze optie wil kiezen, geldt er een wettelijke bedenktijd, maar je kan zelf kiezen hoe lang deze bedenktijd duurt. Je krijgt eerst een gesprek bij de arts dan kan je kiezen hoe lang je bedenktijd wordt. Je kan voor nul dagen kiezen of meerdere dagen als je dat nodig hebt. Na je bedenktijd kan je behandeld worden.

De ingreep duurt ongeveer tien minuten. Onder plaatselijke verdoving of narcose brengt een abortusarts een dun buisje in je baarmoeder. Hiermee wordt je baarmoeder leeggezogen. Na de ingreep kan je buikpijn hebben en bloed verliezen.

Operatieve abortus

Ben je langer dan 12 weken in verwachting, dan wordt de abortus uitgevoerd met een kleine operatie. Ook voor deze behandeling geldt dat je zelf een bedenktijd moet opstellen voor jezelf.

De ingreep vindt plaats onder narcose of plaatselijke verdoving. Met operatie-instrumenten wordt je baarmoeder leeggemaakt. De operatie duurt ongeveer een half uur. Na afloop kan je last hebben van bloedverlies en buikkrampen. In Nederland kan je tot ongeveer 22 weken zwangerschap een abortus laten uitvoeren.

Hulp bij ongewenste zwangerschap

Als je advies wil over je keuze, kan je terecht bij verschillende instanties. Je huisarts kan je doorverwijzen naar een betrouwbare hulpverlener. Een goede instantie is de FIOM. Hier kan je zowel online als op kantoor terecht. Je krijgt dan begeleiding in je keuze en hulp bij de vervolgstappen en verwerking.

Tips bij een ongewenste zwangerschap

Een ongeplande zwangerschap brengt doorgaans veel twijfel en emoties met zich mee. Dat is heel normaal en je hoeft je hier niet voor te schamen. De volgende tips kunnen je helpen zo goed mogelijk met deze situatie om te gaan.

• Gun jezelf wat tijd om na te denken. Als je erachter komt dat je ongewenst zwanger bent, krijg je vaak te maken met heftige emoties. Neem een paar dagen de tijd om deze te verwerken, voordat je besluit wat je wil doen.
• Praat erover. Bespreek je gevoelens en twijfels met iemand die je vertrouwt. Dit kan een goede vriendin zijn, je partner of je huisarts. Het kan enorm opluchten om de situatie met iemand te delen.
• Zoek naar lotgenoten. Je bent niet de enige die in deze situatie zit. Het kan erg helpen om te praten met anderen die dit hebben meegemaakt. Lees ervaringsverhalen of vraag advies op een forum.
• Laat je goed informeren. Op internet zwerven de meest wilde verhalen rond over ongewenste zwangerschappen. Probeer betrouwbare, feitelijke informatie te verzamelen. Zo kan je je beslissing het beste onderbouwen.
• Zorg voor inzicht in je situatie. Hoewel je eigen gevoel het belangrijkste is, kan het helpen om rationeel naar je zwangerschap te kijken. Welke stappen moet je financieel en praktisch ondernemen als je besluit het kindje te houden? Dit kan ook helpen bij je beslissing.
• Trek je niks aan van negatief commentaar. Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar probeer negatieve opmerkingen te negeren. Deze helpen je niet verder. Blijf dicht bij jezelf en luister alleen naar de mensen die je echt vertrouwt. Jouw gevoel is het belangrijkste.
• Stop je verdriet niet weg. Ook al sta je achter je beslissing, is het normaal om je na afloop verdrietig te voelen. Gun jezelf de tijd om het te verwerken en zoek eventueel hulp via je huisarts of de Fiom.