NIPT-test

De NIPT is een bloedonderzoek dat wordt gedaan om te achterhalen of je baby een aangeboren chromosoomafwijking heeft, zoals het syndroom van Down. NIPT staat voor Niet Invasieve Prenatale Test. Deze test is beschikbaar voor alle zwangere vrouwen.

Onderzoek

De NIPT wordt uitgevoerd om te screenen op de meest voorkomende chromosoomafwijkingen, zoals trisomie 21 (Downsyndroom), trisomie 18 (Edwards syndroom) en trisomie 13 (Patau syndroom). De NIPT is een DNA-test die bestaat uit het afnemen van een aantal buisjes bloed van de zwangere vrouw. In het bloed van de moeder zit DNA waar erfelijk materiaal van de baby in aanwezig is. Dit DNA kan geanalyseerd worden om de chromosoomafwijkingen op te sporen.

Logo Picnic
In samenwerking met Picnic

Teriyaki-gehaktballetjes met broccoli en rijst

Recept van de week! Sticky oosterse balletjes met gewokte knoflookbroccoli en bosui. Lekker, gezond en snel klaar!

Bekijk recept

Voor wie beschikbaar?

In Nederland is de NIPT standaard beschikbaar voor alle zwangere vrouwen. De test is de vervanger van de combinatietest. Die test was minder precies en is gestopt per 1 oktober 2021. Daarom kan je er niet meer voor kiezen.

Uitslag

De uitslag van de NIP-test is binnen 10 kalenderdagen bekend. Je krijgt de uitslag schriftelijk of telefonisch. Je kunt er ook voor kiezen om de uitslag te horen in het ziekenhuis. De uitslag kan afwijkend of niet-afwijkend zijn. Er is ook een kleine kans dat de test mislukt.

Niet-afwijkende uitslag

Bij een niet-afwijkende uitslag zijn er geen aanwijzingen dat het kind een trisomie heeft. Deze uitslag is heel betrouwbaar. De kans dat een kind bij een niet-afwijkende uitslag toch een trisomie heeft, is kleiner dan 0,1 procent. Om deze reden is een vervolgtest dan niet meer nodig.

Afwijkende uitslag

Bij een afwijkende uitslag hoeft het niet direct te betekenen dat je kindje een trisomie heeft. In de volgende tabel zie je de betrouwbaarheid weergegeven per afwijkende uitslag:

Om 100 procent zekerheid te krijgen is een vlokkentest of vruchtwaterpunctie nodig.

Mislukte NIPT

Bij ongeveer 20 van de 1.000 vrouwen lukt de NIPT niet. Dit kan onder andere komen doordat er te weinig DNA van de baby in het afgenomen bloed zit. Je kan er dan voor kiezen de test opnieuw te laten doen. Bij ongeveer vier van de vijf zwangeren lukt dan de NIPT alsnog. Verder kan je altijd in overleg met de arts kiezen voor een vlokkentest of een vruchtwaterpunctie.

Nevenbevindingen NIPT

Bij de NIPT wordt in principe alleen gekeken naar de chromosomen 13, 18 en 21. De rest van de chromosomen wordt afgedekt en deze onderzoekt het laboratorium niet. Maar je kan ook kiezen voor de ‘NIPT met nevenbevindingen’. Nevenbevindingen zijn chromosoomafwijkingen die gevonden worden, anders dan de drie afwijkingen waar de NIPT standaard op test. Het laboratorium bekijkt dan alle chromosomen, behalve de geslachtschromosomen.

Nevenbevindingen kunnen ontdekt worden bij je baby, de placenta of in zeldzame gevallen bij jouzelf. Er zijn ernstige en minder ernstige nevenbevindingen. Om te achterhalen wat een nevenbevinding betekent, is verder onderzoek nodig. Meestal is dit een vruchtwaterpunctie of vlokkentest.

Wist je dat...?

Een NIPT zonder nevenbevindingen kan straks niet meer

Op dit moment heb je als zwangere nog de keuze voor de NIPT mét of de NIPT zonder nevenbevindingen. Maar ergens eind 2024 of begin 2025 vervalt de laatste keuze. Als je zwanger bent en kiest voor de NIPT wordt het kindje in je buik dus ook altijd onderzocht op structurele chromosoomafwijkingen.

NIPT vs vlokkentest en vruchtwaterpunctie

De NIP-test is veiliger dan de vlokkentest of vruchtwaterpunctie. Bij de vruchtwaterpunctie en vlokkentest bestaat er een kleine kans op een miskraam (dit is bij 0,3 procent tot 0,5 procent van de testen het geval). De NIPT kan niet leiden tot een miskraam. Een nadeel is dat deze test minder betrouwbaar is. Ook krijg je bij een afwijkende uitslag toch nog het advies om een vlokkentest of vruchtwaterpunctie te doen.

Geeft de NIPT informatie over het geslacht?

Over het geslacht wordt bij de NIPT niets gezegd. Omdat de NIPT een DNA onderzoek is, kán het geslacht wel worden vastgesteld. In Nederland is het echter niet toegestaan om de geslachtschromosomen te onderzoeken. De test is hiervoor niet ontwikkeld.

Wordt de NIPT vergoed door je zorgverzekering?

Deelname aan de NIPT is voor alle zwangere vrouwen gratis. Een uitgebreid adviesgesprek over prenatale screening, zoals de NIPT, wordt vergoed vanuit de basisverzekering.