Overstrekken baby: dit kan je eraan doen

Wat is overstrekken?

Je ziet misschien weleens dat je baby gespannen in een achterovergebogen houding gaat liggen. Hij spant zijn rugspieren krachtig aan, strekt zijn armen en legt zijn hoofdje achterover in zijn nek. Dit gebeurt onwillekeurig. We noemen het overstrekken.

Overstrekken kan een vervelend gevoel geven. Je baby kan zich moeilijk ontspannen, omdat de strekspieren in zijn rug constant aangespannen zijn. Je kindje wil dit niet, maar kan zichzelf nog niet aansturen om weer uit deze houding te komen. Dit veroorzaakt stress en je kleine kan daardoor veel huilen. Overstrekken komt dan ook regelmatig voor bij huilbaby’s.

Mogelijke oorzaken van overstrekken

Het is moeilijk vast te stellen wat precies de reden is dat je kindje zich overstrekt. Vaak is het een reactie van je baby op negatieve prikkels, zoals pijn, huilen of stress. Maar ook lawaai, fel licht, veel speelgoed of een onrustige omgeving kunnen ervoor zorgen dat je baby zijn rugspieren aanspant.

Andere redenen voor overstrekken:

• Je baby wordt te vaak opgepakt en weer neergelegd.
• Je baby verandert regelmatig van houding, bijvoorbeeld omdat je hem steeds op een andere manier op je arm draagt.
• Je baby is te vroeg geboren (prematuur). Hij heeft te veel ruimte gehad in de baarmoeder en heeft daardoor zijn spieren niet goed genoeg kunnen trainen.
• Je kindje is van nature prikkelbaar en onrustig, of is dat geworden door slaaptekort en veel huilen.
• Je baby heeft een koemelkallergie. Overstrekken komt vaak voor bij kinderen met een koemelkallergie, omdat zij zich niet prettig voelen door de klachten van de allergie.
• Je baby heeft last van een andere lichamelijke klacht, zoals darmkrampjes of reflux.
• Je baby heeft stress ervaren tijdens de bevalling, bijvoorbeeld omdat die lang duurde of omdat er complicaties waren.

Gevolgen van overstrekken

Veel kindjes overstrekken zich weleens tijdens het huilen. Dit is niet direct reden voor zorgen. Als je kindje zich echter erg vaak overstrekt, kan hij daardoor wel achter gaan lopen in zijn motorische ontwikkeling. Hij traint namelijk de verkeerde spieren en bouwt, door het strekken, veel spanning op in spieren die nog lang niet zo sterk moeten zijn. De buikspieren daarentegen krijgen te weinig kans om geoefend te worden.

Buigen is daarnaast nodig voor een goede ontwikkeling. Denk maar eens aan de gebogen armpjes waarmee je kindje zijn eigen handjes en voorwerpen voor zijn gezicht brengt en ontdekt. Leren omrollen wordt ook lastig als de rug steeds naar achter gespannen is.

Door overstrekken kan je baby in een vicieuze cirkel terechtkomen. Je kindje uit ergens zijn ongenoegen over door zijn rugspieren aan te spannen. Vervolgens begint hij te huilen, omdat de overstrekkende houding niet prettig ligt. Hierdoor wordt hij nog onrustiger en gaat hij zich meer overstrekken. Het gevolg is dat hij slecht slaapt en minder goed drinkt, waarna zijn gemoedstoestand verergert.

Wat kan je doen bij overstrekken?

Houdt het overstrekken aan of gebeurt het erg vaak, dan kan je een kinderfysiotherapeut bezoeken. Vaak is dit echter niet nodig. Je kan zelf ook veel doen om het overstrekken te voorkomen of te stoppen. Een aantal tips:

• Onderzoek de oorzaak is voor het overstrekken. Zijn er te veel prikkels in zijn omgeving? Of heeft hij misschien een lichamelijke klacht?
• Verzorg je baby in een rustig tempo. Beweeg kalm tijdens de verzorging, zodat je baby kan volgen wat je doet en niet schrikt of onrustig wordt van plotselinge bewegingen.
• Zorg voor rust en regelmaat. Wissel drukke bezoekdagen af met momenten dat je alleen met je baby bent.
• Genoeg slapen is belangrijk. Probeer moeheidssignalen te herkennen en breng je kindje meteen naar bed als hij moe wordt.
• Leg je baby regelmatig even op zijn buik. Dit kan bijvoorbeeld na het verschonen. Zo wordt hij gestimuleerd om bewust zijn rug- en nekspieren te gebruiken.
• Stimuleer veelzijdige bewegingen. Kijk of je je baby tijdens het spelen zowel naar links als naar rechts kan laten bewegen. Het kan helpen om boven zijn lijfje wat speelgoed op te hangen, zodat er wat te ontdekken valt.
• Streef naar een ronde houdingen. Stimuleer je baby zijn rugspieren in een ronde houding te laten buigen (tegenovergesteld aan een gestrekte houding). Dit kan je doen door hem in een zitzak, op een kussen of in een hangmat te leggen.
• Wissel houdingen op schoot af. Laat je baby bijvoorbeeld met zijn gezicht naar je toe op je bovenbenen liggen terwijl jouw voeten op een verhoging rusten. Of leg je baby in een kuiltje tussen je benen, waarbij je met een been zijn schouders en rug ondersteunt.

Als niks helpt…

Blijft je baby zich overstrekken, dan kan je contact opnemen met het consultatiebureau. Daar kunnen ze je helpen om de oorzaak van het overstrekken te achterhalen. Ook geven ze tips over houdingen, manieren van oppakken en dragen en om te ontspannen. Eventueel kan je een doorverwijzing vragen naar een kinderarts of kinderfysiotherapeut.

Kijk voor meer informatie en adviezen in de folder over overstrekken van de JGZ.