Baby wordt getroost door mama, troostreflex

Als je baby huilt, wil je hem graag troosten. Daarom is het belangrijk om uit te vinden hoe jouw baby het beste getroost kan worden. In de ‘Happiest baby’-studie van de Universiteit van Amsterdam is onderzocht hoe huilende baby’s gekalmeerd kunnen worden en of ze een troostreflex hebben.

Huilen is voor je baby een belangrijk communicatiemiddel. Het is op deze jonge leeftijd een van de weinige mogelijkheden die hij heeft om te laten weten dat hij iets nodig heeft. Gemiddeld huilt een baby van 2 weken oud anderhalf uur per dag. Dit zal toenemen tot een piek van tweeënhalf uur per dag rond de 6 tot 8 weken. Als je baby 3 tot 4 maanden oud is, neemt het weer af.

Excessief huilen

Het hierboven beschreven huilpatroon geldt niet voor alle baby’s. Sommige baby’s huilen veel meer of zijn erg moeilijk te troosten. Als je dit merkt en jij je baby als een huilbaby ervaart, dan is dat voor zorgverleners ook zo. Een strakke definitie van ‘huilbaby’ is in de praktijk niet goed te gebruiken.

Als je een huilbaby hebt, kan dat grote gevolgen hebben. Je kan bijvoorbeeld onzeker worden, omdat het je niet lukt je kindje te troosten. Of je raakt oververmoeid door de gebroken nachten waarin je je baby continu moet wiegen. Andere mogelijke gevolgen van excessief huilen zijn: problemen met de hechting tussen jou en je baby, relatieproblemen met je partner, gevoelens van angst of depressie en een verhoogd risico op kindermishandeling.

Hulp voor het huilen

Vanwege deze gevolgen is het verstandig hulp te zoeken als je je zorgen maakt over het huilen van je baby. In Nederland zoekt zo’n 20% van de ouders hier hulp voor. Er blijkt echter slechts bij 5% van de baby’s een medische verklaring te zijn voor het huilen. Maar waarom huilen al die andere baby’s dan?

Het missende vierde trimester

Volgens kinderarts Harvey Karp huilen baby’s in de eerste maanden veel, omdat ze eigenlijk te vroeg geboren worden en nog best een vierde trimester in je buik hadden kunnen gebruiken. Omdat ze te groot worden, móeten ze er wel uit, maar baby’s zijn de eerste 3 tot 4 maanden nog niet helemaal klaar voor de wereld buiten de baarmoeder. Zo hebben ze nog allerlei primitieve reflexen (bijvoorbeeld de zuigreflex) die pas verdwijnen als ze ouder worden.

De troostreflex

Gelukkig is er volgens Karp ook goed nieuws: hij neemt aan dat baby’s van nature een troostreflex hebben. Je kan deze troostreflex bij je baby ‘aanzetten’ door bijvoorbeeld je huilende baby te dragen, te wandelen met de kinderwagen, te wiegen en een speen te geven. Veel baby’s kunnen op deze manier getroost worden. Maar wat als dat allemaal niet helpt?

De Happiest Baby-methode

Sommige baby’s hebben net even wat meer nodig om deze troostreflex aan te zetten. Voor hen is er de Happiest Baby-methode. Met deze methode wordt de wereld zoals hij in de baarmoeder is in 5 stapjes nagebootst.

In je baarmoeder zat je kindje strak ingepakt en dreef hij steeds op zijn zij of buik, hij lag niet op zijn rug. Hij hoorde in je buik continu het bloed door de aderen van de placenta stromen. Dit klonk zo hard als een stofzuiger! Ook wiebelde je baby de hele tijd op en neer als jij bewoog. En tenslotte kon je baby steeds vruchtwater doorslikken en aan het eind van de zwangerschap belandden soms per ongeluk de duimpjes in zijn mondje.

Met de Happiest Baby-methode kun je deze fijne sensaties nabootsen door:

  1. Je baby in te bakeren
  2. Hem in de zij- of buikligging bij jou in de armen te nemen
  3. Te ‘shhhh’-en bij het oor van je kindje
  4. Je baby te wiegen
  5. Je kindje te laten zuigen op een speen of je vinger.

Het is wel het handigst om de Happiest Baby-methode van een getrainde professional te leren. Als je baby door de vijf stapjes gekalmeerd is, kunnen er twee dingen gebeuren: of je baby valt in je armen in slaap en je kan hem nu lekker in zijn bedje leggen, of je baby wordt kalm en alert. Dan kan je genieten van het samen zijn.

De ‘Happiest Baby’-studie

Vanuit de Universiteit van Amsterdam (UvA) hebben orthopedagogen in de Happiest Baby-studie ten eerste onderzocht of baby’s de troostreflex daadwerkelijk bezitten en ten tweede hoe je deze kan activeren.

Overdag gaat het troosten vaak gemakkelijk, maar ’s nachts is het lastiger: dan is iedereen moe en moet er eigenlijk geslapen worden. Daarom is er recent door onderzoekers in Amerika een speciaal bedje ontwikkeld dat gebruikmaakt van inbakeren, beweging en kalmerend achtergrondgeluid. In de Happiest Baby studie is ook bekeken of dit bedje baby’s net zo snel kan kalmeren als de ouder dat kan. De conclusie is dat het bedje gestreste baby’s net zo goed kan kalmeren als ouders.

Onderzoek afgerond

Het onderzoek naar de troostreflex van baby’s is inmiddels afgerond. Je kan je dus helaas niet meer aanmelden voor deelname aan dit onderzoek. De resultaten van het onderzoek kan je in dit artikel lezen.

Eline Möller

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Eline Möller, onderzoeker van de ‘Happiest Baby’-studie. Eline werkt als onderzoeker en docent bij de afdeling Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit van Amsterdam.