Zorgverlof: wat te doen als je kind ziek is en je moet werken
Als je kind plotseling ziek wordt terwijl je aan het werk bent, kan dat flinke stress opleveren. Veel banen laten het immers niet toe dat je zomaar opspringt en vertrekt om je kleine te gaan halen. Gelukkig zijn er wettelijk een aantal regelingen voor deze situatie en heb je recht op verschillende vormen van zorgverlof. Welke mogelijkheden heb je en wat houden ze in?
Wat is zorgverlof?
Zorgverlof is een regeling die je treft met je werkgever om onder werktijd voor een zieke naaste te zorgen. Dit kan gaan over je kind, maar ook een zieke partner, ouder of ander familielid kan jouw zorg nodig hebben. Voor ondersteuning bij dokters- en ziekenhuisbezoekjes kan je ook zorgverlof aanvragen. Het moet dan wel aannemelijk zijn dat jij de enige bent die zorg of ondersteuning kan bieden.
| Soort verlof | Hoelang? | Salaris |
|---|---|---|
| Calamiteitenverlof | Maximaal 24 uur | Volledig doorbetaald |
| Kortdurend zorgverlof | 2x de uren in je werkweek | 70% doorbetaald of minimumloon |
| Langdurend zorgverlof | 6x de uren in je werkweek | Niet doorbetaald |
| Ouderschapsverlof | 26x de uren in je werkweek | Niet doorbetaald |
Calamiteitenverlof
Om plotselinge, onvoorziene problemen in de privésfeer op te vangen, bestaat er calamiteitenverlof. Dit geldt dus als je kind plots ziek wordt, maar ook als er bijvoorbeeld een waterleiding breekt bij jou thuis en je de loodgieter moet binnenlaten. Het verlof duurt zo lang als nodig om het probleem redelijkerwijs op te lossen. Voor een ziek kind is dit maximaal 24 uur.
De tijd die je niet werkt tijdens het calamiteitenverlof wordt gewoon doorbetaald, tenzij je cao hierover iets anders vermeldt. Een voorwaarde is wel dat het echt onvoorzien is, dus je kan deze vorm van verlof alleen gebruiken op de eerste ziektedag van je kleine.
Overleg voor je vertrekt wel even met je leidinggevende. Deze mag een redelijk verzoek tot calamiteitenverlof niet weigeren, tenzij hij kan aantonen dat het bedrijf ernstige problemen krijgt door jouw afwezigheid. Door vooraf goed te communiceren, voorkom je dat er achteraf problemen ontstaan door je vertrek. Is je leidinggevende er niet, probeer dan in ieder geval te bellen of in uiterste nood een mailtje te sturen. Zo is deze in ieder geval op de hoogte van jouw verlof.
Picnic helpt een handje
Van de lekkerste recepten tot je dagelijkse boodschappen en alles van de drogist. Picnic bezorgt het allemaal gratis tot aan je deur. Bespaar tijd en gesjouw!
Kortdurend zorgverlof
Na 24 uur stopt je calamiteitenverlof. Is je kind dan nog steeds ziek en ben jij de enige die zorg kan verlenen? Dan kan je kortdurend zorgverlof aanvragen. Bespreek dit met je leidinggevende. Deze zal waarschijnlijk met je kijken naar alternatieve oplossingen, zoals het ruilen van een dienst. Soms zal je werkgever vragen om bewijs dat je zorg verleent, zoals een doktersverklaring.
In totaal mag je per jaar twee keer het aantal uren in je werkweek opnemen voor kortdurend zorgverlof. Werk je dus 36 uur, dan mag je 2×36=72 uur verlof opnemen. Als in je cao geen andere afspraken staan, krijg je 70% van je salaris uitbetaald. Is dit lager dan het minimumloon, dan krijg je het minimumloon. Je blijft meestal gewoon vakantiedagen opbouwen.
Word je tijdens je zorgverlof zelf ziek, overleg dan met je leidinggevende. Meestal kan je je ziekmelden en stopt het kortdurend zorgverlof. De afspraken die jij met het bedrijf hebt over ziek zijn gelden dan.
Langdurend zorgverlof
Als je kind langer ziek blijft, kan je langdurend zorgverlof aanvragen. Dit kan alleen als jij aantoonbaar de enige bent die zorg kan verlenen. Per jaar mag je zes keer het aantal uren in je werkweek opnemen. Bij een werkweek van 36 uur is dit dus 6×36=216 uur. Dit komt bovenop de twee weken kortdurend zorgverlof waar je recht op hebt.
Tijdens het langdurend zorgverlof hoeft je werkgever je salaris niet door te betalen. Soms staan hier in de cao andere afspraken over, maar het opnemen van dit verlof heeft dus mogelijk invloed op je inkomen. Als het verlof eenmaal is ingegaan, mag je werkgever dit niet meer intrekken. Vraag het verlof minimaal twee weken van tevoren aan.
Over het algemeen betekent langdurend zorgverlof dat je tijdelijk minder uren gaat werken. Bijvoorbeeld de helft van je uren, gedurende twaalf weken. Zo behoud je een deel van je inkomen. In overleg met je werkgever kan je de verlofuren anders spreiden.
Ouderschapsverlof
Kom je er niet uit met alleen de regelingen voor zorgverlof? Dan kan je overwegen om je ouderschapsverlof (deels) in te zetten om voor je zieke kind te zorgen. Dit verlof is in principe niet bedoeld voor het verlenen van zorg, maar kan je wel wat extra ademruimte geven.
Jij en je partner hebben allebei recht op 26 keer de uren in jullie werkweek. Bij een werkweek van 36 uur komt dit neer op 26×36=936 uur verlof. Je mag deze uren gespreid opnemen. Tijdens het verlof wordt je salaris doorgaans niet doorbetaald. Je kan ouderschapsverlof opnemen voor elk kind onder de 8 jaar dat jij aantoonbaar opvoedt.
Zelfstandig en zorgverlof
Als zelfstandige heb je geen recht op zorgverlof. Dit wordt als je in loondienst bent namelijk door je werkgever betaald. Als zelfstandige heb je geen werkgever en kan je dus ook geen zorgverlof aanvragen.
Wel kan je je verzekeren tegen misgelopen inkomsten. Je kan dan bijvoorbeeld een uitkering krijgen als je langdurig zorg moet verlenen, waardoor je je werk niet (volledig) kan uitvoeren.
Tips als je niet kan werken omdat je kind ziek is
Ondanks alle regelingen en wetten, is het niet leuk als je kind ziek is. Zeker als je daardoor niet kan werken en je bovenop de zorgen om je kleine met je werkgever in overleg moet. De volgende tips helpen je om goed voorbereid met deze situatie om te gaan:
- Probeer je niet schuldig te voelen. Er wordt niet altijd positief gereageerd als je werk moet missen vanwege een ziek kind. Bedenk je maar dat je wettelijk gewoon recht hebt op zorgverlof, dus je doet niks verkeerd als je hier gebruik van maakt.
- Houd goed contact met je leidinggevende en klanten. Goede communicatie is belangrijk als het gaat om zorgverlof. Houd je werkgever op de hoogte van de ontwikkelingen en probeer in te schatten hoe lang je verlof gaat duren. Breng ook eventuele klanten op de hoogte van je afwezigheid.
- Lees je cao goed na op afspraken over zorgverlof. Sommige cao’s vermelden andere regels omtrent het zorgverlof. Soms vallen deze negatiever uit dan de wettelijke bepalingen. De afspraken in de cao gaan voor op de wet, dus zorg dat je goed op de hoogte bent van de afspraken van jouw werkgever.
- Weet waar je hulp kan vragen. Zorg dat je weet wie er in de ondernemingsraad zitten, of er een vakbond is in jouw branche en waar je rechtsbijstand kan aanvragen. Mocht je er dan onverhoopt niet uitkomen met je werkgever, weet je in ieder geval waar je terecht kan.
- Zet een oppasnetwerk op. Een sterk netwerk kan helpen om minder werk te hoeven missen. Misschien kan je met andere ouders op het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal afspreken dat jullie afwisselend op elkaars zieke kindje passen, of is er een lieve buurvrouw of gastouder in de buurt die een oogje in het zeil kan houden als je kleine niet al te ziek is.
- Probeer vanuit huis te werken. Soms is het mogelijk om (een deel van) je taken vanuit huis uit te voeren. Zo kan je bij je kindje zijn, zonder al te veel werk te hoeven missen.
Auteur Fabienne Janssen Lok
