Is een vrouw geschikter om kinderen op te voeden dan een man?
In de traditionele rolverdeling is de man de kostwinnaar en blijft de vrouw thuis om voor de kinderen en het huishouden te zorgen. Tegenwoordig is dit allang niet meer zo standaard. Toch denken nog steeds veel mensen dat een vrouw geschikter is om voor een klein kind te zorgen dan een man. Maar is dat wel zo? Dr. Nicole Lucassen, pedagogisch wetenschapper aan de Erasmus Universiteit, geeft antwoord op deze vraag.
Picnic helpt een handje
Van de lekkerste recepten tot je dagelijkse boodschappen en alles van de drogist. Picnic bezorgt het allemaal gratis tot aan je deur. Bespaar tijd en gesjouw!
Het antwoord op deze vraag is: nee. Om dit antwoord toe te lichten, is wat achtergrondinformatie over opvoeding van belang. De ‘geschiktheid’ om kinderen op te voeden, kan worden gemeten aan de hand van de sensitiviteit van de ouder en de hechting tussen ouders en hun kind.
Sensitiviteit
De relatie met jou is erg belangrijk voor de ontwikkeling van je kindje. Hierbij is een goede hechting cruciaal. Hoe goed jullie band is, hangt onder andere af van jouw sensitiviteit. Sensitiviteit is het vermogen om open te staan voor signalen die je kindje geeft, en hier vervolgens adequaat op te reageren. Zie je wat je kind nodig heeft, reageer je hier op en hoe reageer je hier op? Sensitiviteit is een van de belangrijkste aspecten van opvoeding en blijft het hele leven belangrijk. Er is onderscheid te maken tussen hoge en lage sensitiviteit.
Hoog sensitieve ouders geven hun kindje veel ruimte om de wereld te ontdekken. Het kindje wordt ondersteund, aangemoedigd en geholpen waar nodig. Als een ouder laag sensitief is, krijgt een kind weinig ruimte om de wereld te ontdekken. De ouder is passief, soms zelfs vijandig tegenover het kind, en voelt/toont weinig betrokkenheid. Hoe hoger jouw sensitiviteit, hoe veiliger je kindje zich bij jou voelt en hoe hechter jullie band.
Uit onderzoek blijkt dat zowel vaders als moeders heel hoog en heel laag kunnen scoren op de sensitiviteitsladder. Dit is dus niet afhankelijk van het geslacht, maar verschilt per persoon.
Hechting
Veilige gehechtheid is een basisbehoefte van je kindje. Het is, net als sensitiviteit, een belangrijke voorspeller voor zijn ontwikkeling. Hiervoor is een goede balans tussen een vertrouwde thuishaven en ruimte om de buitenwereld te ontdekken nodig. Een goede hechting helpt je kleine bij het reguleren van zijn emoties en helpt hem om later gezonde relaties aan te gaan met anderen.
Sensitiviteit hangt nauw samen met de hechting. Hoe hoger de sensitiviteit, hoe beter de hechting. Omdat zowel vaders als moeders hoog sensitief kunnen zijn voor hun kindje, hechten kinderen zich dan ook even vaak veilig aan een vader als aan een moeder.
Co-parenting: positief samen opvoeden
Als je samen met je partner een kindje opvoedt, ontstaat er een driehoeksrelatie tussen jou, je partner en je kind. Hoe goed jij en je partner samenwerken in de opvoeding heeft daarom grote invloed op de ontwikkeling van je kindje. Bij co-parenting werken jullie positief samen aan de opvoeding. Hierbij zijn drie dingen van belang:
- Overeenstemming. Zijn jullie zijn het eens over de manier van opvoeden? Stel: je baby huilt. Pak je hem dan op, of laat je hem eerst even liggen?
- Ondersteuning. Ondersteunen jullie elkaar in het opvoedgedrag, of bekritiseren jullie elkaar? Zie je je partner als een competente opvoeder, of ondermijn je het opvoedgedrag van je partner?
- Management. Wie doet wat? En hebben jullie allebei evenveel ruimte om tijd door te brengen met jullie kindje?
Bij een positieve samenwerking ondersteunen jullie elkaar, bekritiseren jullie elkaar niet en geven jullie elkaar de ruimte. Dit heeft niet alleen een positieve uitwerking op de ontwikkeling van je kindje, maar ook op de betrokkenheid van je partner. Onderzoek laat zien: hoe meer ruimte partners krijgen en hoe meer ze zich door de moeder ondersteund en aangemoedigd voelen, hoe groter hun betrokkenheid is. Daarnaast zorgt het voor minder conflicten tussen jou en je partner, wat de kans op gedragsproblemen bij je kindje verkleint.
Zijn vrouwen dus geschikter om kinderen op te voeden dan mannen?
Hierover kunnen we kort zijn: nee. De traditionele rolverdeling is die van de werkende vader, en de moeder die thuisblijft. Maar de tijden zijn veranderd. Uit onderzoek blijkt dat zowel mannen als vrouwen geschikt zijn om kinderen op te voeden. Vaders kunnen, net als moeders, hoog sensitief zijn en kinderen kunnen een even veilige en sterke hechting met hun vader als moeder hebben.
Als jullie samen positief opvoeden en je partner genoeg ruimte krijgt om tijd door te brengen met jullie kindje, heeft dat niet alleen effect op de betrokkenheid, maar ook op de ontwikkeling en het gedrag van jullie kind. Dr. Lucassen: “Moeders staan bij de opvoeding van kinderen nog steeds centraal. Vaders wordt niet altijd actief wat gevraagd en ze worden niet overal bij betrokken. Vaders staan dus 1-0 achter door het ouderwetse idee dat moeders betere opvoeders zijn dan vaders. We moeten ouders als team zien, met ieder een unieke bijdrage en unieke relatie met hun kind.”
