Stilte!

Radeloos gezin

Dat de ontwikkeling in de dreumestijd ook kan stagneren werd mij weer helder toen ik met de volgende uitdaging geconfronteerd werd: een jongedame van 4 jaar oud die uitstekend kan praten, maar dit structureel weigert wanneer er ‘vreemden’ in de buurt zijn en dit inmiddels sinds haar tweede levensjaar volhoudt… En ja, ook op school. Haar gezin was radeloos en klopte bij mij aan.

Selectief mutisme

Wat dit meisje heeft ontwikkeld is de stoornis ‘selectief mutisme’. Het komt voor bij kinderen die extreem gevoelig en verlegen zijn. Het is dus geen leer- of spraakstoornis. Het is als het ware een angststoornis. Deze kinderen kunnen immers prima praten, maar doen dit alleen niet bij bepaalde mensen.

Selectief mutisme is een stoornis die niet vaak voorkomt en lastig behandelbaar is. Zonder behandeling groeit het kind er niet zomaar even overheen. Ik heb pubers gezien met deze stoornis, moet je nagaan! Ja, ik had dus even slapeloze nachten hoe dit aan te pakken…

Aan de slag!

Al tijdens de eerste ontmoeting met het gezin viel me op dat haar ouders en haar oudere zussen haar als een prinsesje behandelden. Ze is een nakomertje, kreeg daarom veel aandacht, veel speelgoed en als ze maar een kik gaf, stonden ze al naast haar. Mijn cliëntje had geleerd dat ze met haar ‘stilte’ een machtspositie had gecreëerd. Zeg eerlijk, dan ben je wel een slimmerd!

Ik gaf de ouders en zussen terug wat ik zag en gaf hen tips hoe ze hier anders mee om konden gaan. Zij lieten mij opnames zien en horen waar mijn cliëntje over van alles en nog wat aan het kletsen was. Ook was ze regelmatig aan het zingen! Kleine dondersteen dus. Thuis moesten er wat dingen veranderen, en daarom kom ik om de week aan huis.

School

Op school bestaat het probleem natuurlijk ook, dus wekelijks bezoek ik school om de leerkrachten te adviseren én het meisje te zien. In een aparte ruimte spelen we allerlei spelletjes die gericht zijn op de mond te bewegen en geluiden te produceren in het bijzijn van anderen. We blazen kaarsjes uit, blazen wattenbolletjes weg en we raden welk geluid verschillende dieren maken.

De behandeling is echter in eerste instantie niet gericht op het praten zelf, maar meer op het verminderen van haar angst en het vergroten van haar zelfvertrouwen. Heel veel complimenteren dus!

En nu?

Met selectief mutisme moet je geduld hebben… héél veel geduld. Inmiddels hebben we stapjes gemaakt. Ze praat in mijn bijzijn in haar eigen taal en een vriendje die er altijd bij zit vertaalt dan. We lachen en spelen wat af, en ze voelt zich inmiddels vrij in mijn bijzijn. We kleuren, ze laat mij haar mooie nieuwe jas zien en ik leer woordjes in haar taal. We zijn er nog niet, maar één ding weet ik zeker: de aanhouder wint, en dat ben ik!